İzmir’in Menderes, Buca, Ödemiş ilçelerinde çıkan orman yangınları hepimizin içini dağladı. Bazı bölgelerde yangınlar halen sürüyor. Dün Manisa'dan Fethiye'ye giderken Buca'daki orman yangınını yakından görme imkanım oldu. Durum içler acısıydı! En kötüsü de Ödemiş'teki yangın üç günde 2 can aldı. Alevler sadece ağaçları değil, kuşları, sincapları, kaplumbağaları ve binlerce canlıyı da yuttu. Bu yangınlara bazen kasıt, bazen ihmal, bazen de dikkatsizlik neden oluyor. Ne yazık ki benzer bir acıyı biz de Manisa olarak kısa süre önce Akhisar’daki yangında yaşadık. Bunun haricinde her ne denli üzülsek de dünden beri birçok şehrimiden de yangın haberleri geliyor.
Yeni Ölemler Şart
Her yaz tekrar eden bu felaketler karşısında artık sadece üzülmek yetmiyor, harekete geçme zamanı!
Peki biz ne yapabiliriz?
Sadece itfaiye ekiplerini ve orman teşkilatını suçlamak kolay, ama hepimiz bu işin bir parçasıyız. Artık köklü önlemler alınması gerekiyor. Hatrısayılır uzman görüşleri ve yasakoyucuların elbirliğiyle yangınları en az indirmek mümkün...
Bu noktada birkaç araştırma yaparak çözüm önerileri hazırladım.
İşte bu noktada riski en aza indirmek için birkaç öneri;
Ormanlara Girişler Geçici Olarak Yasaklanabilir
Yaz aylarında, özellikle Temmuz-Ağustos dönemlerinde, ormanlık alanlara girişler sıkı denetimle yasaklanmalı gerektiğini düşünüyorum. Piknik, mangal, hatta yürüyüş bile ciddi risk taşıyor. Doğa sevgisiyle ormana giren biri bile, farkında olmadan büyük bir felakete yol açabilir. Çakmak, kibrit, pil, cam vs hepsi birer silah mahiyetinde.
Tarım Alanlarıyla Ormanlar Arasına Yeşil Yangın Setleri Kurulabilir
Özellikle kırsal bölgelerde çıkan yangınların birçoğu, tarlalardaki anız yakımından çıkıyor. Bu konuda çok haber var. Tarım alanlarıyla ormanlar arasında yangına dayanıklı bitkilerle (zakkum, lavanta gibi) oluşturulacak “yeşil tampon hatlar” alevlerin yayılmasını yavaşlatabilir.
Erken Uyarı Sistemleri ve Gözlem Drone’ları Yaygınlaştırılmalı
Yangın başlar başlamaz ilk 10 dakika çok kritik. Orman çevrelerinde insansız hava araçları (drone) ve termal kameralarla sürekli gözetleme yapılmalı. Böylece yangın daha büyümeden müdahale şansı doğabilir.
Gönüllü Yangın Timi Oluşturulabilir
Her ilçe ve beldede eğitilmiş gönüllülerden oluşan küçük ekipler, yangın durumunda ilk müdahaleyi yapabilecek seviyeye getirilebilir. Tıpkı eski imece kültürü gibi, doğayı da birlikte koruyabiliriz.
Ağır Cezalar ve Kamu Spotlarıyla Bilinçlendirme
Yangın çıkaranlara verilen cezalar hem caydırıcı olmalı hem de ertelenmeden uygulanmalıdır. Belki daha da önemlisi, çocuklarımızdan başlayarak her yaştan vatandaşın orman yangınları konusunda eğitilmesi... Sadece yaz aylarında değil, yıl boyu süren bir bilinçlendirme çalışması şart.
Yarın Çok Geç Olmadan...
Bugün ormanlar yanıyorsa, yarın nefesimiz yanacak. Her yanan ağacın yerine dikilecek fidanlar umuttur fakat, korunan bir orman, binlerce yılın emeğidir. Biz korumazsak, doğa kendini koruyamaz.
Yarın çok geç olmadan, bugünden önlem almak şart.
Unutmayalım ki, bir ormanı var etmek onlarca yıl alır fakat kül haline getirmek için ise bir kibrit çöpü bile yeterlidir.
Bu bilinç ve hasasiyetle, toplumun her ferdinin bu konuda daha duyarlı olması gerektiğini düşünüyorum.
