Kültür Sanat

Manisa'da Ahilik Haftası etkinliklerle kutlanıyor

Manisa’da esnaf ve sanatkarın bayramı olarak bilinen ve bu yıl 36.sı Ahilik Haftası çeşitli etkinliklerle kutlanıyor. Manisa’da 59 yıldır saraçlık yapan Manisa Ayakkabıcılar Esnaf Odası’na kayıtlı 74 yaşındaki Şakir Sabancıoğlu yılın ahisi seçildi.

Abone Ol

Manisa Valisi Enver Ünlü ve MESOB Başkanı Hasan Geriter yılın ahisine şed kuşadı, Ahilik beratını takdim etti.  Yılın kalfası Kula Dericiler Esnaf ve Sanatkârlar Odasına kayıtlı 13 yıldır ayakkabı ve saraciye mesleğiyle uğraşan 28 yaşındaki Enez Özkurt oldu. Yılın çırağı ise yine aynı odadan olan ve aynı mesleği 2 yıldır yapan 16 yaşındaki Rafet Altıparmak oldu. 

Manisa’da 92 odanın bağlı bulunduğu Manisa Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği (MESOB) ev sahipliğinde ilk olarak Cumhuriyet Meydanı’nda bulunan Atatürk ve Milli Egemenlik Anıtı önünde çelenk sunma töreni düzenlendi. MESOB Başkanı Hasan Geriter anıta çelenk sundu.

Ardından Mehter Takımı eşliğinde Cumhuriyet Meydanı’nda başlayan geleneksel kortej yürüyüşü Hükümet Konağı, Mustafa Kemal Paşa Caddesi, Manolya Meydanı (15 Temmuz Demokrasi Meydanı), Dr. Sadık Ahmet Caddesi, Çarşı Bulvarı’nın ardından Bedesten’e kadar devam etti.  
Bedesten’de düzenlen Ahilik Haftası kutlama programında Manisa Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Öğrencileri temsili ŞED kuşatma gösterisi gerçekleştirdi. 


MESOB Başkanı Hasan Geriter, “36. Ahilik Kültürü Haftasının ülkemiz ve tüm esnaf ve sanatkârlarımız için hayırlara vesile olmasını diliyorum. Harama bakma, haram yeme, haram içme. Doğru, sabırlı, dayanıklı ol.  Yalan söyleme. Büyüklerinden önce söze başlama.  Kimseyi kandırma. Kanaatkâr ol.  Dünya malına tamah etme. Yanlış ölçme. Eksik tartma.  Kuvvetli ve üstün durumda iken, affetmesini, hiddetli iken yumuşak davranmasını bil.  Kendin muhtaç iken bile başkalarına verecek kadar cömert ol diyen ve bu anlayış çerçevesinde bir esnaf teşkilatlanması olan Ahilik müessesesini kuran Ahi Evran’ı ve bu kültürün yaşatılmasına katkı sunan tüm Ahileri saygı ve rahmetle anıyorum” dedi. 

“Bizler kendi iş dünyamıza ait problemlere Batılı değerler ışığında çözümler arıyoruz. Oysa kendi özümüze ait bir sistem olan Ahilikte, günümüz iş dünyasına ışık tutacak önemli esaslar mevcuttur” diyen Geriter, “Dünya nüfusunun giderek artmasıyla yükselen işsizlik ve bununla birlikte yoksul kesimin artması, küreselleşme ile farklı kültürden insanların bir arada çalışması, çevre kirliliğinin artması, biyolojik ve kimyasal teknolojilerin iş dünyasının elinde olmasının dünyayı tehdit etmesi, yaşanan ekonomik krizler, etik ilkelerin iş dünyasına taşınmasını zorunlu kılmaktadır.  13. ve 19. yüzyıllar arasında Anadolu başta olmak üzere Balkanlardan Kırım’a kadar uzanan bir coğrafyada egemen olmuş ekonomik, sosyal ve kültürel bir kurum olan Ahilik; işi kutsal, çalışmayı ibadet sayan, karşılıklı işbirliği ve sosyal dayanışmaya dayalı, kaliteyi ve müşteri hizmetini ilke edinmiş, meslekî gelişmeyi sürekli eğitimle pekiştiren bir ahlâk anlayışını temsil eder.  Ahilik teşkilatında üreticilerin uyması gereken kurallar belirlenerek bu kurallara uyulup uyulmadığı kontrol edilirdi ve kurallara uymayanlara yaptırımlar uygulanırdı. Hileli, çürük iş yapmak, belirlenen fiyatın üstünde mal satmak, başkasının malını taklit etmek büyük suç sayılırdı. Kalitesiz mal üreten, tüketiciyi aldatan, yüksek fiyatta mal satan esnaf ve sanatkârların iş yerleri kapatılır ve toplumsal hayattan dışlanırdı.  Ahi teşkilâtında kalite anlayışı; müşteriyi merkez alan üretim ve her kademede eğitim anlayışından geçmektedir. Usta, mesleğine ait teknik bilgileri çırak ve kalfalarına öğretirken onları ahlâken de yetiştirmeye çalışırdı. Günümüz iş dünyasında karşılaşılan problemlere çözüm önerileri getirilirken, çalışanların eğitimi ve denetlenmesi konuları önemle vurgulanmaktadır. Ahilik sisteminde çalışanların denetimi sağlanırken hem meslekî hem ahlâkî eğitimi üzerinde durulmuştur.  Amacımız böyle bir kurumu yeniden canlandırmak olamaz. Çünkü Ahilik sistemi var olduğu çağa ait bir kurumdur. Fakat bu sistemin çağımızın iş dünyasını aydınlatacak ilkelerinin olması nedeniyle günümüzde de Ahilik sisteminden öğreneceğimiz çok şey var” dedi. 

Devletin ve kurumların esnafın yanında olmasını isteyen Geriter, “Son dönemde yaşanan küresel ekonomik kriz, Rusya-Ukrayna Savaşı ve pandemi nedeniyle esnaf ve sanatkârımız çok zarar gördü. Hem ülke genelinde hem de yerelde, devletimizin ve kurumlarımızın bizlerin yanında olmasını, bugüne kadar gösterilen yapıcı ve olumlu çabanın artarak devam etmesini diliyor ve bekliyoruz. Perakende Yasasının güncellenmesiyle haksız rekabetin engellenmesi, Esnaf ve sanatkârlara özel destek ve teşvik programlarının uygulanması, Uygun koşullu finansman imkânları sağlanması, Vergi ve sosyal güvenlik uygulamalarında kolaylık sağlama, Mesleki eğitim sistemimizin geliştirilmesi ve güçlendirilmesi gibi konularda atılacak adımlar, esnaf ve sanatkarımızı ve dolayısıyla ülkemizi daha güçlü hale getirecektir.  Asırlardır süren birlik ve beraberliğimizin maddi ve manevi temellerini hazırlayan Ahiliği ve onun kurucu önderi Ahi Evran-ı Veli’yi gençlerimize hatırlatmak ve Ahilik şuurunu yaşatmak adına kutladığımız Ahilik Haftasının, ihtiyacımız olan paylaşımcı ruhun yeniden ihyasına katkı sağlayacağına inanıyorum” diye konuştu. 

Manisa Valisi Enver Ünlü, “Türk Milleti, kendisini asırlar boyunca huzur ve barış içinde yaşatacak toplumsal yapılanmaları ile dünyaya örnek olmuş bir millettir.Bu yapılanmaların en önemlilerinden birisi de doğduğu bu topraklardan geniş bir coğrafyaya yayılan Ahilik Geleneğidir. Her milletin özünde bazı kültürel özellikler vardır. Türklerin de yaratılışlarında alplik, yardımlaşma, dayanışma, cesaret, mertlikve misafirperverlik gibi özellikler var. Bu kültürel özellikler ahiliği bir medeniyet hareketi olarak Türkler arasında yaygınlaştırmış, Ahi Evran Veli sayesinde Selçuklu coğrafyasında hızla teşkilatlandırmıştır. Ahilik Teşkilatı, kültür ve medeniyetimizin gelişmesinde, sosyal, ekonomik ve ticari hayatımızın belirli kurallar dâhilinde işleyişinde, çalışma hayatının ahlaki değerlerle bütünleşmesinde büyük rol oynamıştır. Ahilik kurumu, doğruluğu, dürüstlüğü, ahlaklı olmayı, helal kazancı, yardımlaşma ve dayanışmayı temel alan felsefesiyle, esnaf ve sanatkârlarımızın belli kurallar içinde yetişmesine, ehliyet ve liyakat unsurları dâhilinde mesleğinde yükselmesine katkıda bulunmuştur.  Ahiliğe göre iş hayatında başarılı olmanın yolu dürüstçe üretmekten, kardeşçe paylaşmaktan, emeğe ve kul hakkına saygı göstermekten geçmektedir. Kadim kültürümüzde çok önemli bir konuma sahip olan ahilik müessesesinin gelecek kuşaklara aktarılması, yerli ve milli üretim vizyonumuzun da bu kültüre göre şekillenmesini sağlamak son derece önemlidir. Türkiye’yi yepyeni ufuklara taşıyabilme ve gelecek nesillere çok daha üretken ve refah bir Türkiye miras bırakabilmek ancak haklı ve ilkeli rekabetin geçerli olduğu, dürüst, değerlerimize uygun bir ticari ortam oluşturabilmekle mümkündür. Bu vizyonu hayata geçirecek inanca, ruha, azme, çalışkanlığa, yetkinliğe ve istihdam gücüne sahibiz. Tam da bu noktada alanında uzman nitelikli ve erdemli ara eleman yetiştirebilmek mesleki eğitimin ve Ahilik kapsamında usta çırak ilişkisini güçlendirmenin de önemini biliyoruz. Dünyada paranın ilk basıldığı ve ilk ticaretin yapıldığı yerlerden birisi olan ilimizde ahilik kültürünün hassasiyetlerini gözeterek esnaflığı ve ticaret hayatını sürdüren herkesi saygıyla selamlıyorum. Atalarımızdan miras aldığımız bu kadim kültürle; genç işsizliğini mesleki eğitimler aracılığıyla azaltmayı, usta-çırak ilişkisini sürdürülebilir kılmayı, farklı alanlarda çok daha üretken ve güçlü bir Türkiye yolunda ilerlemeyi temenni ediyor ve burada bulunan tüm katılımcılara teşekkür ediyorum” dedi. 

Büyüklerin zanaatkârlığı altın bir bilezik olarak öğütlediğini ifade eden AK Parti Manisa Milletvekili Murat Baybatur,  “Bizleri böyle teşvik ettiler.  Günümüz koşullarında  ne yazık ki geçmişte 8 yıllık kesintisiz  eğitimin  hala acısını hep beraber yaşıyoruz.  Özellikle esnaflarımızın büyüklerimizin dükkanlarına gittiğimiz zaman. Bunu görüyoruz.  Herkesin bize söylediği şey çıraklık  öldüyeni ustalar yetiştiremiyoruz diyorlar. Canavarlaşan dünya da büyük şirketlerin  emperyal düşüncenin hakim olduğu  bir dönemde  ahilik sistemimin  ahilik öğretilerinin  ne kadar önemli olduğunu tekrar tekrar görüyoruz.”
Manisa Büyükşehir Belediye Başkanvekili Mehmet Güzgülü, Ahilik Haftası’nı kutladı. Konuşmaların ardından Manisa’da yılın ahisi, yılın kalfası, yılın çırağı belli oldu.  Halen Manisa Ayakkabıcılar Esnaf Odası’nın kayıtlı aktif üyelerinden olan Şakir Sabancıoğlu 1949 Manisa doğumludur. Çarşı Mahallesi 1813 Sokak No:27/A Şehzadeler/Manisa adresinde saraçlık yapmaktadır. "Babama beni saraçlığa çırağa ver dedim. Babam nedenini sorduğunda, biz at arabasının tamirini yaptıramıyoruz, adam arabayla geziyor. Ben de o işi yapacağım, araba alacağım dedim. Gidip baktığımda ustayı sevdim ve mesleğe başladım" diye konuştu. 1962 yılında Amerikan Mustafa Lakaplı Mustafa Atgiydiren’in yanında çırak olarak çalışmaya başlamış, askere gidene kadar ustasının yanında işi öğrenmiştir. 1970 yılında askerden geldikten sonra Saraç Hasan Hacıoğlu ile birlikte çalışmaya başlamıştır.  Ustalık ve usta öğreticilik belgelerini tamamladıktan sonra 1977 yılında kendi dükkânını açıp çırak yetiştirmeye başlamıştır. Keçi, koyun derilerinden binek atlara koşum ve eyer takımı, hayvan süslemeleri, muşamba, branda, kemer, avçantası, fişeklik, silah kılıfı yaparak geçimini sağlamıştır.  Ulaşımın binek hayvanlarla sağlandığı yıllarda gözde mesleklerden sayılan fakat gelişen teknolojiye karşı direnemeyen meslek, ustalarını birer birer yitirdi. Manisa'da mesleğin son erbabı olarak bilinen 74 yaşındaki Şakir Sabancıoğlu, ilerleyen yaşına rağmen yarım asrı aşkın bir süredir mesleğini sürdürüyor. Bir çocuk babası olan Sabancıoğlu’nun yeni nesile tavsiyesi şu:
‘’Bir işi severek yaparsan başarırsın, “severim belki“ dersen o işte başarılı olmazsın. Sevdiğiniz mesleği yapın, sevebilirim dediğinizi değil.’’ programa  Manisa Valisi Enver Ünlü, AK Parti MKYK ve Manisa Milletvekili Murat Baybatur, İl Emniyet Müdürü Fahri Aktaş, MESOB Başkanı Hasan Geriter, Büyükşehir Belediyesi Başkanvekili Mehmet Güzgülü, AK Parti Manisa İl Başkanı Salih Hızlı, İYİ Parti Manisa İl Başkanı Ali Zafer İksir, Manisa 22. Bölge Esnaf ve Sanatkârlar Kredi Kefalet Kooperatifleri Başkanvekili Fatih Çataldere, oda başkanları katıldı.