Sadık Cangel - Aykut Yeniçağ - Önder Aydın MANİSA (İHA) - Marmara Denizi’nde yaşanan müsilaj (deniz salyası) felaketi sonrası gündeme gelen atıksu arıtma tesislerinin önemi bir kez daha ortaya çıktı. Manisa’da bugüne kadar 321 milyon TL’lik yatırımla hayata geçirilen atıksu arıtma tesislerinin önemine değinen MASKİ Genel Müdür Yardımcısı Gökhan Çevik, arıtılan sular sayesinde sadece Gediz Nehri ve Bakırçay’ın kirlenmesinin önüne geçilmediğini, aynı zamanda bu nehirlerin döküldüğü Ege Denizi’nde deniz salyası oluşmaması için çalıştıklarını söyledi. Marmara Denizi’nde yaşanan müsilaj felaketi sonrası gündeme gelen atıksu arıtma tesislerinin önemi bir kez daha ortaya çıkarken, Manisa’da Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi (MASKİ) tarafından hayata geçirilen Turgutlu Atıksu Arıtma Tesisi’nde incelemelerde bulunan MASKİ Genel Müdür Yardımcısı Gökhan Çevik yaptıkları çalışmalar hakkında bilgi verdi. Marmara Denizi’nde yaşanan müsilaj felaketiyle ilgili değerlendirmelerde bulunarak sözlerine başlayan Çevik, “Günlerdir hepimizi derinden üzen Marmara Denizi’nde ortaya çıkan müsilaj olayı, tabiata hükmedemeyeceğimizi bizlere bir kez daha göstermiştir. Müsilaj yani anlaşılabilir tabiriyle deniz salyasını, havaların ısınmaya başlaması ile birlikte su sıcaklığının artması, deniz suyundaki durağanlık, azot ve fosfor bolluğuna bağlı ortaya çıkan, doğal yaşamı olumsuz etkileyen afet niteliğinde bir kirlilik olarak değerlendirebiliriz. Kullanılmış su olarak ifade ettiğimiz atıksularda azot ve fosfor miktarı çok yüksek seviyelerdedir, evsel ve sanayi kaynaklı atıksuların alıcı ortam yani denizlere arıtılmadan kontrolsüz bir şekilde bırakılması müsilaj kirliğinin yaşanmasına sebebiyet vermektedir. Marmara Denizi’nde yaşanan bu tür kirliliklerin Gediz ve Bakırçay nehirlerinde yaşanmaması, bu nehirlerin de döküldüğü yer olan Ege Denizi’nde deniz salyası oluşmaması için çalışıyoruz. Şunu özellikle belirtmek istiyorum ki biz Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Cengiz Ergün’ün belirlediği vizyon doğrultusunda çalışmalarımızı yürütüyoruz. Başkanımızın söylemiş olduğu Gediz ve Bakırçay’da yeniden balık tutulacak sözünü yerine getirmek için çalışmalarımıza devam etmekteyiz. Balık suda çözünmüş oksijeni sever, arıtılmış atıksu çözünmüş oksijen açısından zengindir, yani temiz sudur. Görmüş olduğumuz tesisimizde balıklar dereden bizim çıkış suyumuza doğru yüzerek gelmektedir. Bu da suyumuzun ne kadar temiz olduğunun göstergesidir. İdare olarak bugüne kadar 6 adet atıksu arıtma tesisi inşa ettik. Atıl durumda devraldığımız tesisleri yaptığımız bakım onarım çalışmaları ile faaliyete aldık ve ekolojik dengenin korunması noktasında bugün itibariyle 19 tesisimizi başarılı bir şekilde işletmeye devam etmekteyiz. MASKİ Genel Müdürlüğü olarak bugüne kadar atıksu arıtma tesislerinin yapımı ve işletimine 321 milyon TL yatırım yaptık. Bu zamana kadar 234 milyon metreküp atıksu arıtımı yaparak bereketli havzalarımıza atıksuyu sağlıklı bir şekilde deşarj ettik. Bugün geldiğimiz noktada günde yaklaşık 200 bin metreküp atıksuyu arıtmaktayız. Şu an Sarıgöl ilçemiz için 30 milyon TL yatırım bedeli ile atıksu arıtma tesisi inşasına başladık. Selendi ve Demirci ilçelerimize inşa edeceğimiz atıksu arıtma tesisleri yakın zamanda ihale edilecektir. Son olarak Köprübaşı ilçemize inşa edeceğimiz tesisinde projesi hazır olup, kredilendirme işlemleri devam etmektedir. Böylece yakın zamanda Şehzadeler şehri Manisa’mızda atıksu arıtma tesisi olmayan ilçemiz kalmayacaktır” dedi. Sadece tesisleri inşa etmekle sonuç alınamayacağını kaydeden Çevik, “Aynı zamanda gerekli olan kanalizasyon alt yapısının temelini atmakta gerekiyor. Bu noktadan hareketle atıksuları tesislerimize sağlıklı bir şekilde taşımak için kanalizasyon ve ana kollektör hattı döşeme ve var olanların da temizliği ile bakımı çalışmalarımız son sürat devam etmektedir” şeklinde konuştu. Gerçekleştirdikleri çalışmaları yaparken denetim mekanizmasının nasıl işlediğinden de bahseden Çevik, “MASKİ Genel Müdürlüğümüz hem denetleyen hem denetlenen bir kurumdur. Denetlenme kısmından bahsedecek olursak, atıksu arıtma tesislerimiz, çevre ve şehircilik bakanlığı tarafından bu zamana kadar 155 kere yerinde ziyaretlerle, çıkış sularımızdan numuneler alınarak denetlenmiştir. Aynı zamanda sürekli atıksu izleme sistemi dediğimiz bir sistemle anlık olarak, bakanlık yetkilileri tarafından sürekli takip edilmektedir. Ayrıca bakanlığın yetkilendirdiği bağımsız akredite bir laboratuvar tarafından her ay tüm tesislerimizden çıkış suları alınarak bakanlığa raporlanmaktadır. Bizde her gün çıkış suyundan numuneler alarak tesislerimizde yer alan laboratuvarlarımızda analizler yapmaktayız. Gördüğünüz üzere evlerimizde lavabo, tuvalet gibi yerlerden çıkan atıksuların kanalizasyon sistemiyle, devasa yatırımlarla yapılan bu tesislere gelmesi ve maksimum 24 saat bu tesiste işlem gördükten sonra kirlilik açısından fakir, oksijen açısından zengin bir hale gelerek doğal yaşama bırakmaktayız, tüm süreçlerde ne kadar denetlendiğimizi ayrıca vurgulamak isterim” diye konuştu. “Kirliliğin kaynağında önlenmesi gerekiyor” Kurumun denetleme yapma yetkisine de değinen Çevik, “Biz kanalizasyon sistemine her atıksuyu almıyoruz, ilimiz genelinde faaliyet gösteren işletmelerin oluşturduğu atıksuların kanalizasyon şebekesine deşarj yönetmeliğimiz kapsamında limit değerlerin altında ise şebekemize bağlıyoruz. Limiti aşan işletmelerden ön arıtma, çöktürme havuzu, basit önlem tesisi gibi üniteler isteyerek, kirliliğin kaynağında tespit edilmesi, kirliğin kaynağında önlenmesi ve azaltılması sağlanmaktadır. Burada atıksuyun türüne, deşarj noktasına, işletmenin sektörüne bakılmaktadır. Bu zamana kadar 4 bin 939 işletmeye denetim faaliyeti gerçekleştirmiş bulunmaktayız” dedi. “Atıksu tesislerinin önemi bir kez daha ortaya çıktı” Marmara Denizi’nde yaşanan müsilaj sorunu sonrası atıksu tesislerinin öneminin bir kez daha ortaya çıktığını kaydeden Çevik, “Son günlerde ülkemiz gündeminde sıkça yer alan müsilaj yani deniz salyası kirliliği bizlere atıksu arıtma tesislerinin önemini bir kez daha göstermiş oldu, birey olarak vatandaşlarımıza da bazı görevler düşmektedir, kirliliğin kaynağında azaltılması için evlerimizde fosfor içeren temizlik malzemelerin kullanımının azaltılarak, organik temizlik ürünlerine geçilmeli, çiftçilerimizin iyi tarım ve organik tarım uygulamaları ile basınçlı ve damlama sulama sistemlerini uygulaması, azot ve fosfor açısından zengin olan kimyasal gübrelerin kontrollü tüketimi, zeytin karasuyu ve peynir altısuyu kaynaklı kirliğin önlenmesi için atıksu azaltımını gerçekleştirilecek teknoloji seçimi ve son olarak organize sanayi bölgelerinde sanayi kaynaklı oluşan atıksuların ileri arıtma yöntemleriyle arıtılarak doğaya verilmesi, arıtılmadan sanayi atıksularının kesinlikle alıcı ortamlara verilmemesi gerekmektedir” diye konuştu. “Attığımız adımlar Ege Denizi’ni de koruyor” Yaptıkları çalışmalarla sadece nehirleri değil Ege Denizi’ni de koruduklarını kaydeden Çevik şunları söyledi: “Biz MASKİ Genel Müdürlüğü olarak, çevreci büyükşehir belediye başkanımız Sayın Cengiz Ergün önderliğinde gerek atıksu arıtma tesislerimizin başarılı bir şekilde işletilmesi, gerekse küçük işletmelerin denetlenerek kanalizasyon sistemimize limitlerin üstünde atıksu verilmemesini sağlayarak doğayı, çevreyi koruma noktasında adımlar atmaktayız. Çünkü önemli olan konunun gelecek nesiller olduğunu biliyor ve bu doğrultuda sadece Manisa’mızı, Gediz’imizi, Bakırçay’ımızı değil Ege Denizi’mizi koruyacak nitelikte adımlar atıyoruz.” Büyükşehir ve MASKİ çevreci yatırımlarıyla ödüllendirildi Manisa Büyükşehir Belediyesi ve MASKİ Genel Müdürlüğünün yaptığı altyapı yatırımları ve atıksu arıtma tesisleri, 2016 yılında Ankara’da düzenlenen ’Su ve Çevre Ödülleri’ töreninde ödüle layık görülmüştü. Törende Manisa Büyükşehir Belediyesi ’En çok altyapı yatırımı yapan belediye’, MASKİ Genel Müdürlüğü de ’En çok atık su arıtma tesisi yapan kurum’ dalında ödül almıştı.