Manisa'da kiralık daire sıkıntısı şehrin neredeyse en önemli sorunu haline geldi. Fiyatlar da adeta aldı başını gitti. Manisa'nın bir mahallesinde lüks dairelerin aylık kirası 10 bin lirayı buldu.
Bana inanmıyorsanız açın ilan sitelerine bakın. Manisa'da kiralık daire arayın ve en yüksekten başlayın.
Bahsettiğim mahalle malumunuz Güzelyurt... Havuzlu bir sitede oturmak isteyen bir kiracı yıllık 120.000 TL'yi gözden çıkartmak zorunda.
Kiracının ödeyeceği rakam bununla da kalmıyor. Aylık ortalama 500 ile 1000 lira arasında aidat ödemesi var.
Yani bir yılda toplam neredeyse 130 bin lira para sadece kiraya gidecek.
Güzelyurt Mahallesi'nde en ucuz kiralık daireye baktım. 1+1, aylık kirası 2.600 TL.
Çok sayıda dairenin kirasının 8 ile 9 bin TL civarında olduğu da gözlemledim.
Bu bölgede 5-6 bine kiralık daire bulmak artık hiç de kolay değil.
“Diğer illerde durum aynı mıdır, bilemiyorum” dememek için üşenmedim çevre illerden birkaçının merkez ilçelerine baktım.
Mesela Balıkesir...
Bir iki yüksek kiralı evin dışında genelde ortalaması bizden düşük.
Aynı durum Denizli'nin merkezi için de geçerli.
Aydın ve Afyon bizimle kıyas yapılmayacak kadar düşük.
Özetle Manisa saydığım iller arasında yüksek kiralı dairelerin çokluğu bakımından 1 sırada...
Belki yaptığım bu küçük araştırma çok net veya sağlıklı sonuçları barındırmıyor olabilir. Ama şu bir gerçek; Şehrimizde çok ciddi bir kiralık ev krizi var ve talep fazla, arz az olunca, kiralar inanılmaz bir hızla artıyor.
Arttı...
10 bin lira ne demek?
Aslında bu sualin de üzerinde durmak lazım.
Aylık 10 bin lira, hatta 8-9 bin lira kira ödemek akıl karı mı?
Yine üşenmedim bir iki küçük hesap yaptım.
Bugün bir devlet bankasından 650.000 TL kredi çekerseniz aylık ödemeniz 10.600 TL'ye tekabül ediyor. Faiz oranı 1.29. Vade 120 ay...
Ve biraz da birikmişiniz varsa 800-900 bin TL'ye merkezde olmasa bile kenar mahallelerde, Muradiye'de 2+1, hatta 3+1 daire alabilirsiniz aylık 10 bin lira taksitle.
Bu hesabı şu açıdan yaptım. Bu kadar yüksek kira bedelleri öderken paranın havaya gittiğini hesaplıyor muyuz? Çünkü kredi öderken ödediğiniz her rakam sizin için bir birikim sayılıyor.
Kira parasına ev sahibi olunur mu? Yüksek kiralı dairelerde oturanlar için bence ev almak daha mantıklı.
İşin tabi bir de lüks tarafı var. ille de havuz olsun, 4+1 olsun, Kent Parka baksın diyorsanız yapabilecek bir şey yok. 8 ila 10 bin TL arasındaki bir meblayı ev sahibine bayılacaksınız.
Aslına bakarsanız bu detaylar işin latifesi.
Asıl konumuz kiraların bu noktaya nasıl geldiği.
Uzatmadan direk söyleyeyim.
Bugün yaşadığımız kiralık daire krizinin bir numaralı sebebi imar planının yıllardır bir türlü çıkarılamaması ve buna bağlı olarak inşaat yapılan arsa sayısının kısıtlı kalmasıdır. Yani konut üretimi yok. Yukarıda örnek verdiğim illerin kira oranlarının bizden biraz daha makul rakamlarda olmasının nedeni bu.
Bize özel bir kriz yaşıyoruz ve adı imar planının olmayışı.
İkinci en önemli nedeni ise tabii ki yüksek enflasyon. Hal böyle olunca kiracıları hem enflasyon hem de Manisa'daki konut azlığından kaynaklı kriz vuruyor.
Sorun o kadar çok başlı ki inanın içinden çıkılmaz bir noktaya doğru gidiyoruz.
Küçük bir örnek vereyim...
Bazı ev sahipleri kiralara bugüne kadar küçük küçük artışlar yapıyordu. Ancak son 1-2 yılda enflasyon öyle hortladı ki bu ev sahiplerinin aldığı kira bedeli çok düşük kaldı. Kiraları daha fazla artırmak zorunda kalan veya buna mecbur bırakılan ev sahipleri de var.
Ama bunu fırsat bilip kiraları aşırı yükselten ev sahipleri de var maalesef.
Devletin de belirlediği bir kira artış oranı var. Yüzde 25. Ve bu durum kiracılarla ev sahiplerinin çoğunu karşı karşıya getirdi.
Yani anlayacağınız tam bir kaosun ortasındayız.
Çok sayıda ev sahibi ve kiracı mahkemelik.
Bu sorunu en aza indirmenin birinci yolu imar planının çok hızlı bir şekilde yürürlüğe girmesi ve yeni konut alanlarında inşaatların başlamasıdır.
İkinci çözüm yolu ise devletin enflasyon problemini çözmesi ve Manisa gibi konut probleminin had safhada olduğu illerde TOKİ eliyle yeni konutlar yapmasıdır.
Ki dün bir açıklama geldi. 81 ilde sosyal konut projeleri yapılacak. Sadece evi olmayanlar başvurabilecek. Ve inşallah geçmişte olduğu gibi aç gözlülerin suistimallerine şahit olmayız.
Bu arada Şehzadeler Belediyesi'nin 5 mahallenin ikisinde başlattığı kentsel dönüşüm projesi de Manisa'daki konut krizini tetikledi. Boşaltılan ve yıkılan dairelerdeki insanlar şehrin farklı noktalarına kiralık evlere geçiş yaptı.
Eylül ayında yeni komutanın yapımı ile ilgili ihale yapılacak. Kentsel dönüşüm projesinin de çok hızlı bir şekilde tamamlanması Manisa'daki konut azlığını olumlu yönde etkileyecektir.
Sonuca gelirsek; imar planıyla birlikte yeni konutların yapımı, enflasyonun düşmesi ve Şehzadeler Belediyesi'nin kentsel dönüşüm projesinin tamamlanması en iyi ihtimalle 1,5 - 2 yılı bulacak.
Bu en iyi ihtimal...
Kötü ihtimali düşünmek bile istemiyorum.
Çünkü bundan kötüsü çadırda yaşamak ya da evsiz kalmaktır!
