Bir süre önce başlayan profesyonel askerlik ilerleyen dönemde yaygınlaşacak. Zorunlu askerlik süresi kademeli olarak kısaltılacak. Asker azalımı jandarmadan başlayacak.Bu arada emekliliğe sevk edilmesi beklenen 85, 86, 87 ve 88'nci dönem harp okulu mezunları için çıkarılan yasa iptal edildi.FETÖ'nün hedefindeki bu subaylar görevlerine devam edecek.Bu kapsamdaki albaylardan önemli miktarda isim son şura da generalliğe yükseltildi.
KARAR NE ZAMAN YÜRÜRLÜĞE GİRECEK?
Milli Savunma Bakanı Fikri Işık'ın açıklamalarının ardından yeni askerlik ile ilgili düzenlemelerin ne zaman yürülüğe gireceği merak konusu oldu. Gündem eğer siyasi partilerden de destek görürse TBMM'den geçerek Cumhurbaşkanının onayına sunulacak. Şuan için Bakan tarafından açıklanan tam ve kesin bir tarih yoktur.
GENELKURMAY CUMHURBAŞKANLIĞINA BAĞLANACAK
İşte en başta Genelkurmay Başkanlığının cumhurbaşkanlığına bağlanması gündemde. Genelkurmay dışında MİT Müsteşarlığı'nın Külliye'ye bağlanması planlamalar arasında. Genelkurmay, harekatlardan, ülke güvenliğinden sorumlu olacak. Yani bir nevi Cumhurbaşkanı'na bağlı koordinatör üst makam görevini yürütecek. Kuvvet komutanlıkları ise Milli Savunma Bakanlığına bağlanacak.
HARP OKULLARI DEVAM EDECEK
FETÖ'nün yuvası haline gelen askeri liseler kapatılacak. Harp okulları devam edecek. İmam Hatip ve meslek liseleri dahil tüm lise mezunları harp okuluna girebilecek. Örgütün kurmaylık sınavlarına da müdahale ettiği ortaya çıkmıştı. Bu nedenle kurmaylık da tümüyle kaldırılacak. Terfilerde liyakat esasına geçilecek. Sınıf subaylarından generallik terfiler daha da artacak. Bir süre önce başlayan profesyonel askerlik ilerleyen dönemde yaygınlaşacak. Zorunlu askerlik süresi kademeli olarak kısaltılacak. Asker azalımı jandarmadan başlayacak.
2013'TE 15 AYDAN 12 AYA İNMİŞTİ
1111 sayılı Askerlik Kanunun 5. maddesinde, “Erbaş ve erler için muvazzaflık hizmeti süresi; Kara, Deniz Hava Kuvvetleri ile Jandarma Genel Komutanlığı’nda 18 aydır. Bu sürenin, barışta önce 15 aya ve bilahare 12 aya kadar indirilmesine, Silahlı Kuvvetlerin ihtiyacı da dikkate alınarak, Bakanlar Kurulunca karar verilebilir” hükmü yer alıyor. Böylelikle askerlik süresinin kısaltılması için Bakanlar Kurulu kararı yeterli bulunuyor.
Yeni düzenleme ile uzun dönem askerlik 12 aya düşecek, 6 aylık kısa dönem askerlik süresi değişmeyecek. Yedek subaylık uygulaması da devam edecek. TSK'da halen 379 bin 352 er ve erbaş bulunuyor. Bunların 259 bin 282'si Kara, Hava ve Deniz Kuvvetlerinde, 118 bin 270'i, Jandarma Genel Komutanlığında, bin 800'ü ise Sahil Güvenlik Komutanlığında görev alıyor. TSK'nın subay, astsubay, uzman, er, erbaş ve sivil personel ile birlikte toplam mevcudu ise 647 bin 583 kişiye ulaşıyor.
ZORUNLU ASKERLİK NEDİR?
Zorunlu askerlik, bazı ülkelerde, ülke kanunlarına göre belli bir yaşa gelen erkek (ve bazen kadınların) yükümlü oldukları, süresi kanunlarla belirlenen devlet hizmeti.
Avrupa Birliği’nin iki önemli ülkesi Fransa ve Birleşik Krallık’ta zorunlu askerlik kaldırılmıştır. Bu ülkelerde askerlik profesyonel olarak uygulanmaktadır, kişilere aylık para ödenir. Almanya’da zorunlu askerlik uygulaması 2011 yılında kalkmıştır. Almanya'da kalkmadan önce zorunlu askerlik 3 ay idi, askere gelen kişiler evlerinin bulunduğu şehirdeki askeri birlikte görev yapıp, cumartesi ve pazar günleri kendi evinde geçirirlerdi. Belçika, Hollanda'da zorunlu askerlik kalkmıştır. Yunanistan’da zorunlu askerliğin kalkması düşünülmektedir.
Türkiye
Türkiye'de zorunlu askerlik mevcuttur. 1916'da çıkarılan bir yasaya göre Türkiye Cumhuriyeti uyruğundaki her erkek 19 yaşına geldiğinde ilk askerlik yoklamasını yaptırır. Günümüzde uzun dönem (tam dönem) zorunlu askerlik 12 aydır. Ekim 2013'te alınan karar ile 1 Ocak 2014'ten itibaren uzun dönem askerlik süresi 12 ay olmuştur. Yüksek öğrenim görenlerde zorunlu hizmet süreleri tam dönem yedek subayların 12 ay, kısa dönem erlerin 6 aydır.
Yükseköğrenim eğitimi alan kişilerde askerlik
Yükseköğrenim (dört yıllık üniversite) görmüş olanlar ise yedek subay adayı olarak askerlik şubelerine müracaat ederler. Türk Silahlı Kuvvetlerinin o anki ihtiyacına göre kişi uzun dönem yedek subay olarak 12 ay ya da kısa dönem er olarak 6 ay ile askerlik görevlerini tamamlarlar.
Dövizle askerlik (Bedelli askerlik)
Oturma veya çalışma iznine sahip olarak; işçi, işveren sıfatıyla veya bir meslek ya da sanatı icra ederek, Türkiye'de geçirdikleri günler hariç en az üç yıl (365*3=1095 gün) yabancı ülkelerde (veya yabancı gemilerde) bulunan TC vatandaşları, askerlik bedelini (38 yaş ve altı 6.000 € en fazla dört taksit; 39 yaş üzeri 6.000 € peşin) dövizle öder ve askerlik eğitimi görmeden terhis olur.
Hayatını kaybeden askerlerin yakınlarının askerlik durumu
Şubat 2009 tarihinde çıkarılan bir yasa ile, askerlik yaparken, "terörle mücadele kapsamında" hayatını kaybeden yükümlülerin çocukları ile kardeşlerinin tamamı, istekli olmadıkça askerliğe alınmamakta, askerlik yapmakta olanlar ise terhis edilmektedir.
Bu yasaya göre, askerlik hizmetini yerine getirirken herhangi bir nedenle ölen, kaybolan veya malul olanların kardeşlerinden biri, istekli olmadıkça silah altına alınamaz.
Hayatını kaybeden askerin ebeveynleri ölü ise ya da bir anlaşmaya varamıyorlarsa; öncelikle silah altında olan kardeşi varsa, istekli olması halinde terhis edilir. Silah altında kardeşi yoksa veya silah altında olan kardeşi terhis olmak istemezse, askerlik hizmeti sırası gelen ilk kardeş, istekli olmadıkça askerliğe alınamaz.
TÜRKİYE'DE ASKERLİĞİN TARİHÇESİ
TSK, halen yürürlükte bulunan 21 Haziran 1927 gün ve 1111 sayılı Askerlik Kanunu'nun kabulünden bu yana 26 değişik askerlik hizmet süresi uyguladı. İşte son 83 yılda uygulanan askerlik hizmet sürelerinden bazıları:
* 21 Haziran 1927: Piyade sınıfına bir buçuk yıl, Mızıka sınıfına 2, Jandarmaya 2 buçuk yıl, denizcilere 3 yıl askerlik uygulaması başlatıldı.
* 30 Kasım 1935: Piyadeye 18 ay, Jandarma ve Gümrük Komutanlığı personeline 30 ay askerlik uygulanmaya başlandı.
* 06 Ocak 1941: İkinci Dünya Savaşı sebebiyle silah altındakilerin askerliği 1 yıl uzatıldı.
* 14 Temmuz 1950: Denizciler 3 yıl, Jandarma ve Gümrük Komutanlığı personeline 30'ar ay, diğer sınıflara 2'şer yıl uygulama yapıldı.
* 24 Ocak 1963: Askerlik süresi 24 aya düşürüldü.
* 27 Temmuz 1970: Askerlik süresi 20 aya indirildi.
* 09 Temmuz 1984: Askerlik süresi 18 aya indirildi.
* 11 Temmuz 1992: Askerlik süresi 15 aya indirildi.
* 20 Aralık 1993: 1972/4, 1973/1, 1973/2 tertiplerin terhisleri 4 ay süre ile durduruldu. Söz konusu tertipler, 15 ay yerine 19 ay askerlik yaptılar.
* 10 Ekim 1994: 1973/3 tertipler 3 ay geç terhis edildi.
* 6 Ocak 1995: Askerlik 15 aydan 18 aya çıkarıldı.
* 15 Temmuz 2003: Askerlik hizmet süresi 18 aydan 15 aya indirildi. Bunlara ilaveten üniversite mezunu yedek subaylar için 20, 18, 15 ve halen 12 aylık uygulamalar yapıldı.
2016 ASKERLİK SORGULAMA İŞLEMİ NASIL YAPILIR
Devlet kapısı ile alakalı tüm işlemlerin tek bir çatı altında toplanmasıyla beraber sorgulama işlemleri de büyük bir kolaylıkla gerçekleştirilebilmektedir. Eskiden saatlerce sıra beklenerek halledilebilen devlet işleri şimdilerde tek bir tıkla çözüme kavuşturulabiliyor. Askerlik durum sorgulama işlemi de e-devlet üzerinden yapılabilmektedir. Herhangi bir PTT şubesinden 2 TL karşılığında alacağınız e-devlet şifresiyle ‘https://www.turkiye.gov.tr/askerlik-durum-belgesi-sorgulama’ bağlantısından askerlik sorgulama işleminizi gerçekleştirebilir ve durum belgesi alabilirsiniz.
ÜLKEMİZDE ASKERLİK YAŞI KAÇ?
Ülkemizde askerlik süresi şu anda 12 ay. Yapılan son değişikliklerle birlikte yeni yıldan itibaren askerlik sürelerinde de değişikliğe gidildi ve 12 aya düştü. 2014 yılının Ocak ayından itibaren ülkemizde askerlik süresi on iki aya düştü. Yine ülkemizde askere gitme yaşı 2014 Şubat ayından itibaren 21’e çıktı.
Her ülkede vatandaşlarının ülkenin bağımsızlığının tehlikeye girmesi halinde mücadele edebilmek için verilen eğitime askerlik adı verilirken ülkemizde askerlik zorunlu görev olarak yerine getirilmektedir.
Milyonlarca gencin merakla beklediği askerlik haberi geldi. Milli Savunma Bakanı Fikri Işık, darbe girişimi sonrası Türk Silahlı Kuvvetleri'nin yeni yapılanmasıyla ilgili konuştu. Bakan Işık, zorunlu askerliğin kısalacağını açıkladı. Peki askerlik kaç ay olacak? Erken terhis ne zaman? Bakan'ın müjdelediği askerlik ne zaman kısalacak?
Editör: TE Bilişim
