İlk madeni parayı MÖ 7. yüzyılda Anadolu’daki eski medeniyetlerden biri olan Lidyalılar kullandı. Bugünkü konuuyla Manisa'da bir bakla tanesi büyüklüğünde olan bu madenî paralar yüzde 75 altın ve yüzde 25 gümüşün karıştırılmasıyla elde edilen “elektrum” alaşımından oluşuyordu.

Manisa'da Lidya parası basılırken sabit bir alt kalıp üzerine konan madenî pula hareketli bir üst kalıp yerleştirilir, ardından da kalıba bir çekiçle vurulurdu. Buna “darbetmek” denirdi. Bugün madenî paraların basıldığı yer için kullanılan “darphane” kelimesinin kökeni de bu basım işlemine dayanıyor. 

Manisa'dan dünyaya yayıldı

Manisa'da üretilen ilk paralar, Lidyalılardan sonra madenî para kullanımı giderek yaygınlaştı. Hatta zamanla para bastırmak güç ve egemenlik simgesi hâline geldi. Bu nedenle tarih boyunca bağımsızlığını kazanan devletler ilk iş olarak para bastırdı. Farklı dönemlerde basılan, farklı değerlere ve şekillere sahip madenî paraların birçoğu devleti yönetenlerin resmini veya mührünü taşırdı.

Eski uygarlıklarda da vardı ama...

Lidyalıların parayı bulan ilk uygarlık olduğu iddiaları olmakla birlikte, para kullanımı daha eski medeniyetler olan Sümerler'de ve Mısır'da da vardır. Resmi makamlarca onaylanmış gümüş gibi değerli metallerin ve belirli ölçekteki arpa gibi tahılların kullanımı ilk parasal ögeler sayılabilir.  Ancak günümüzdeki anlamına yakın kullanım Lidyalılara atfedilir. Herodot, Lidyalıların gümüş ve altın madeni parayı ilk defa kullandığını belirtmiştir.

Lidyalılar tarihte ilk madeni parayı icat edenlerdir. Lidyalılar tarafından paraya "sikke" deniliyordu. Sikke eski uygarlıklardan kalmış bir para türüdür. Altın, gümüş, bakır, nikel, tunç ve alüminyum gibi metal alaşımların karışımları ile üretilmiş olup, ilkel çağlarda ticarette kullanılan takas (değiş-tokuş) yöntemi yerine daha kullanışlı bir değişim aracı arayışlarının sonucu olarak ortaya çıkmıştır.

Lidyalıların ilk para örnekleri şu şekildedir;

Editör: TE Bilişim